‘Een kraanschip is net een drijvend dorp’

Samuel Oudkerk richtte op 1 april 1947 zijn bedrijf op. In de zeventig jaar die volgden, groeide het bedrijf uit tot een 25-koppige bemanning. Vanaf 2007 staat Kees Potters, samen met collega-managing director Hans Vernooij, aan het roer. Wellicht wat veel scheepsjargon? In dit geval niet, want Oudkerk B.V. is gevestigd in een bijzonder pand aan de Terwenakker in Rotterdam. Het dit gebouw is ontworpen als driemaster en de heren hebben hun stek in de boeg van dit ‘schip’.

“Als Samuel Oudkerk met zijn cargadoorsbedrijf begint”, vertelt Kees Potters, “staat de industrie volop in het teken van de wederopbouw van Europa na de Tweede Wereldoorlog. Er was vooral behoefte aan kolen en staal. Samuel begon als commissionair voor deze bulkladingen, hoofdzakelijk met Liberty-schepen aangevoerd. Zo’n type schip, dat in de oorlog geallieerde troepen en materiaal verplaatste, kon 10.000 ton vervoeren. Tegenwoordig vervoeren schepen wel het 25-voudige. Over schaalvergroting gesproken.”

Offshore
Een toevallige ontmoeting in de jaren zestig zorgde ervoor dat het bedrijf een eigen koers ging varen. Kees: “Samuel Oudkerk had Pieter Heerema Sr. als buurman. De heer Heerema was in die periode net gestart met zijn maritieme offshorebedrijf in Scheveningen. Beide heren raakten op een mooie zondagmorgen aan de praat over hun werk. Ze hadden al snel door dat ze iets voor elkaar konden betekenen. Zo werd Oudkerk dé vertrouwensagent van Heerema. Hij vergaarde daardoor veel kennis van de offshore. Dit zorgde ervoor dat de grootste offshore maritieme contractors in ons land vandaag de dag nog steeds voor ons als havenagent kiezen.

Samuel had destijds ongetwijfeld een vooruitziende blik. Vroeger keken de meeste scheepsagenten wat minachtend naar de offshore. Ze vonden het maar een stel cowboys. Offshore-jongens liepen niet rond in een pak met hoge hoed, maar met laarzen en leren jassen. In die tijd zagen de meeste agenten het gewin van de offshore-industrie niet. Dat tij is wel gekeerd. Rotterdam presenteert zich nu maar al te graag als offshore-haven.”

‘Rotterdam presenteert zich nu maar al te graag als offshore-haven’

Drijvend dorp
Oudkerk is als havenagent de spreekwoordelijke spin in het web. “Wij regelen alle formaliteiten die nodig zijn om een schip in de Rotterdamse haven aan te laten lopen. Vanaf het moment dat de rederij een bericht stuurt dat een schip naar Rotterdam komt, beginnen bij ons alle radertjes te draaien. Wij zorgen voor het in- en uitklaren van zeeschepen, het aan- en afvoeren van materiaal en we voorzien de schepen van brandstof en water. We gaan op zoek naar een ligplaats, gaan na of een schip moet laden of lossen, om welke lading en de hoeveelheid ervan het gaat, we regelen de douane-technische afwikkeling en we controleren of er bijvoorbeeld loodsen, sleepboten of roeiers nodig zijn. Ook doen we in opdracht van de rederij de financiële afwikkeling van alle geleverde diensten aan het schip, en dat zijn er velen, bijvoorbeeld het haven- en loodsgeld. In Rotterdam doen we dit werk voor gemiddeld vijftig à zestig schepen per maand, maar ook voor zo’n dertig schepen in Vlissingen en enkele in Amsterdam.”

De dienstverlening van Oudkerk Agencies gaat echter verder. “Als een kraanschip de haven binnenvaart, zitten er zo’n 400 tot 500 man aan boord. Het is eigenlijk een drijvend dorp. Voor deze bemanningsleden regelen we alles, variërend van een dokters- of tandartsbezoek, tot het inleveren van telefoonkaarten. Ook dat behoort tot onze werkzaamheden.”

In de Rotterdamse haven zijn ruim tachtig havenagenten actief. “Wij richten ons vooral op de offshore. Dat doen meerdere havenagenten ook, maar ik durf rustig te stellen dat als het gaat om het aandeel offshore-gerelateerde projecten, wij er met kop en schouders bovenuit steken. Wij hebben veel kennis en vinden persoonlijk contact heel belangrijk. Een klant moet het gevoel hebben dat er voor hem gevochten wordt, dan speelt het prijsniveau een minder grote rol. Ik weet dat we 79 concurrenten hebben die allemaal een voet tussen de deur willen krijgen. Maar dat houdt ons scherp. Ik weet dat de persoonlijke aandacht, de kennis en de toegevoegde waarde die wij leveren, het verschil maakt.”

Veranderingen
“Vroeger wilde ik aardrijkskundeleraar worden, maar de militaire dienstplicht gooide roet in het eten. Na mijn diensttijd solliciteerde ik naar een baan als assistent-waterklerk bij Anthony Veder. Ze zeiden tijdens mijn sollicitatiegesprek tegen me: ‘Ik zou dat werk voor mijn verdriet nog niet willen doen.’ Dat was een leuke binnenkomer. Maar ik werkte daar met veel plezier en leerde enorm veel.”

Kees werkte bij Anthony Veder, Mannesmann en Van Ommeren Agencies, het latere Vopak. “In 2005 werd ik gebeld door mijn voorganger bij Oudkerk B.V. Hij zat twee jaar voor zijn pensioen, had geen geschikte opvolger en vroeg of ik interesse had om bij Oudkerk B.V. te werken. Dat wilde ik en vanaf 2007 ben ik hier samen met Hans Vernooij managing director.

Er is veel veranderd sindsdien. Zo hebben wij op het gebied van automatisering enkele grote stappen gezet. Ik weet nog dat ik als waterklerk twee uur aan boord zat om een schip in te klaren. Je schreef alles op briefjes. Nu ziet de waterklerk de kapitein niet eens. Alles gaat elektronisch via Portbase, het communicatiemiddel in de Rotterdamse haven. Tijden veranderen en daar moeten we op blijven inspelen.”

‘Nu ziet de waterklerk de kapitein niet eens, alles gaat elektronisch via Portbase’

Landtong
“Mijn favoriete plek in de haven van Rotterdam? Ik rijd graag motor en er is niets mooier dan op een zondagmorgen, bij voorkeur voor tien uur, over de landtong bij Rozenburg te rijden. Die landtong is de scheiding tussen de Petroleumhavens en de rivier. Je kunt bijna tot Hoek van Holland rijden en hebt de hele weg aan beide kanten water. Aan het einde heb je schitterend uitzicht over de Maasmond, de zee en de binnenhaven waar de olietankers en de kraanschepen van de offshore elkaar ontmoeten. Echt een plek om een keer te bezoeken.”